Czy znasz bajkę „Jasiu i Małgosia”?

Dziś nie będzie o bajkach, bynajmniej. Aczkolwiek spytam, czy znasz może taką jak „Jasiu i Małgosia”? Albo wierszyk „Idzie Grzesiu przez wieś”? A może „Stachu Pytalski”? Nie? Ja też nie 🙂 Ponieważ od przedszkola wiem, że prawidłowa forma – i w bajce, i w życiu – to Jaś, Grześ i Staś.

Skąd więc się wzięły te wszystkie błędne „Krzysiu powiedział”, „Rychu przyszedł”, „Zbychu zrobił”? Te wszystkie „u” na końcu? Z pomieszania przypadków.

Otóż formy Zdzichu, Rychu, Mieciu, Czesiu są prawidłowe… w wołaczu! Czyli wtedy, gdy zwracasz się do kogoś bezpośrednio, np.: Zdzichu, zadzwoń do mnie jutro; Rychu, skończ już tę prezentację; Mieciu, skontaktuj się z klientem; Czesiu, napraw komputer.

Natomiast w mianowniku formami prawidłowymi są Jaś, Staś, Grześ, Krzyś, względnie Jasio, Stasio, Grzesio, Krzysio. To Jaś (a nie Jasiu!) przygotował analizę rynku. Staś (a nie Stasiu!) jest na spotkaniu online. Grześ (a nie Grzesiu!) napisał artykuł o sytuacji branży. Krzyś (a nie Krzysiu!) zrobi podsumowanie kwartału.

Wspomniany wyżej błąd używania formy wołacza zamiast mianownika doskonale widać w przypadku imion, z którymi nie ma ww. problemów. Nie powiesz przecież „Jacku jest ekspertem w swojej dziedzinie”, „Andrzeju poszedł na konferencję” czy „Marku ma dziś egzamin”.

A poniżej tabela z przykładami odmiany problematycznych imion męskich i misia do kompletu 🙂

M – kto? co?	Jaś	miś	Krzych	Staś
D – kogo? czego?	Jasia	misia	Krzycha	Stasia
C – komu? czemu?	Jasiowi	misiowi	Krzychowi	Stasiowi
B – kogo? co?	Jasia	misia	Krzycha	Stasia
N – kim? czym?	Jasiem	misiem	Krzychem	Stasiem
Msc – o kim? o czym?	Jasiu	misiu	Krzychu	Stasiu
W – o!	Jasiu	misiu	Krzychu	Stasiu